2016-ին PanARMENIAN.Net-ը հատկապես մեծ ուշադրություն է դարձրել պատմության հին և արդի էջերի լուսաբանմանը:

Մինչդեռ Հայաստանի և Իրանի հարաբերությունները ավելի քան երկու հազարամյակի բացառիկ հետաքրքիր ու չափազանց հարուստ պատմություն ունեն և տարբեր փուլերում բազմապիսի դրսևորումներ են ունեցել․ հին դարերում որպես հարևան, ժամանակակից տերմինով ասած՝ տարածաշրջանային տերությունների մրցակցություն, երբեմն բարեկամական ու դաշնակցային, երբեմն էլ թշնամական հարաբերություններ՝ այնպես, ինչպես լինում է բազմադարյա հարևան այլ երկրների դեպքում։

1993 թ․ փետրվարի վերջին Լոնդոնում սպանվեցին չեչեն բարձրաստիճան պաշտոնյա, Չեչնիայի ինքնահռչակ անկախ հանրապետության նախագահ Ջոխար Դուդաևի օգնական Ռուսլան Ուցիևը և նրա 20-ամյա եղբայրը։ Ինչպես շուտով պարզվեց, սպանությանն ուղղակի կամ անուղղակի առնչություն ունեին Հայաստանի Ազգային անվտանգության վարչության աշխատակիցները։

Վերջին տարիներին հայկական մեդիադաշտում բավական հաճախ շրջանառվում են Թուրքիայում՝ Արևմտյան Հայաստանի տարածքում գտնվող Դերսիմի պատմաաշխարհագրական տարածաշրջանում զազաների և նրանց կողքին բնակվող՝ Ցեղասպանությունից փրկված հայերի ընդհանրությունների ու հավաքական ինքնության առնչության մասին զանազան թեզեր։

Սիրիայում պատերազմ է, Հայաստանում բնակչության թվաքանակը նվազում է: Թվում է՝ փոխշահավետ կլիներ սիրիահայերին վերաբնակեցնել Հայաստանում՝ միանգամից 2 խնդիր լուծելով: Սակայն, իրականում, ՀՀ իշխանության, եկեղեցու, հայաստանցիների, սիրիահայերի ու սփյուռքի կառույցների տեսակետներն այս հարցի շուրջ կարող են միանգամայն հակասող լինել:

Այսօր քչերն են հիշում, որ ներկա Ադրբեջանի տարածքում բնակվող տեղաբնիկ փոքրաթիվ ժողովուրդներից մեկը՝ ուտիները, դարեր շարունակ հայկական հոգևոր-մշակութային դաշտի մասն են կազմել, դարձել հայ ժողովրդի ոչ արյունակից եղբայրները։ PAN-ը համառոտ ներկայացնում է՝ ովքեր են ուտիները և ինչ կապ ունեն հայերի հետ։

Հավատի դոգմատներն աստվածաբանական, աստվածահայտնության իսկություններ են, որոնք ուսմունքներ են պարունակում Աստծո և նրա արարչագործության մասին: Եկեղեցին սահմանում է դրանք և կիրառում որպես հավատի հաստատուն և անփոփոխ դրույթներ: Դա որպես իդեալ: Իսկ իրականում հավատի դոգմատների մեկնությունը վերածվում է որոշ եկեղեցիների «խաչակրաց արշավանքի» այլ եկեղեցիների դեմ, որոնց միակ նպատակը սեփական իշխանության հաստատումն էր:

Հայաստանն ու Իրանը հրաժարվեցին մուտքի արտոնագրային ռեժիմից: Հայաստանը վաղուց արդեն սիրված ուղղություն է դարձել իրանցի զբոսաշրջիկների համար, սակայն հայերը շատ ավելի հազվադեպ են Իրան այցելում:

17դ. սկիզբ: Հայաստանն ավերված էր և զուրկ պետականությունից: Միակ միավորող ուժն այդ մթին ու դաժան ժամանակներում եկեղեցին էր:

Հունիսի 24-ին եռօրյա այցով Հռոմի պապի Հայաստան ժամանումը առիթ է՝ վերհիշելու կաթոլիկ եկեղեցու և հայերի առնչությունների ու բարդ հարաբերությունների պատմությունը։