Կրոնական կառույցները պետություն են պետության մեջ, և ոչ մի տարբերակով հնարավոր չէ նրանց հսկել

“Եթե ամբողջ աշխարհում ավանդական եկեղեցուց տարբերվող կրոնական կառույցներում ընդգրկված մարդիկ կազմում են բնակչության մոտավորապես 1- 2 տոկոսը, ապա մեզ մոտ այդ թիվը 10-15 տոկոս է: Հայաստանի Հանրապետության համար սա մեծ թիվ է”,- ասում է պարոն Ամարյանը:

Բոլորը միասին: Օրենքն այսօր, ըստ էության, չի գործում և հնարավորություն է տալիս մարդկանց ստեղծելու կազմակերպություններ, որոնք դուրս են մնում հսկողությունից: Մեզ մոտ կրոնական կառույցները պետություն են պետության մեջ, և ոչ մի տարբերակով հնարավոր չէ դրանք վերահսկել:

Բոլոր կառույցները, ըստ էության, փակ են, բայց մեզ մոտ, երբ խոսում են աղանդավորական կառույցի մասին, առաջինը մտաբերում են “Եհովայի վկաներին”, թեև, կարելի է ասել, նրանք քչերից մեկն են: Բոլոր կրոնական կառույցները գրանցվել են 1991-ին, և միայն “Եհովայի վկաներն” են, որ գրանցվել են 2004-ին: Սա իրենց ձեռնտու է: Միտումնավոր այնպիսի կանոնադրություն էին ներկայացնում, որ հակասում էր Սահմանադրությանը, և հնարավոր չէր համապատասխան եզրակացություն տալ: “Եհովայի վկաները միշտ ճնշվածի դերում են, չնայած նրանք, ըստ էության, ավելի ակտիվ են ու ավելի ագրեսիվ:

Ինչո՞ւ «Եհովայի վկաներից» սկսեցի: Որովհետև նրանք են ակտիվորեն բնակարաններ ներխուժում: Մենք ունենք խարիզմատիկ եկեղեցիներ, որ քանակով շատ են, ունեն նույն գաղափարախոսությունը, բայց գործում են առանձին: Բոլորը փաստացի ղեկավարվում են դրսից և մեծ դերակատարում ունեն քաղաքական ասպարեզում, օրինակ, գունավոր հեղափոխության մեջ` Սերբիայի, ՈՒկրաինայի, Վրաստանի: 2008-ին փորձ է արվել նաև Հայաստանում ներխուժելու քաղաքականության մեջ: Այս տարի արդեն բանակցություններ են տարվում տարբեր կուսակցություների հետ` իրենց մասնակցության հարցով: ՈՒնենք ավետարանական եկեղեցի, որն ունի բարեգործական և հասարակական ուղղվածություն, բայց, չգիտես ինչու, կրոնական գործընթացով է զբաղված: Խոսակցություն կա, որ “Աստծո զինվորներն” իբր զբաղվում են թրաֆիքինգով, ինչո՞ւ իբր, որովհետև ոչ ոք չի կարողանում ներխուժել ներս և հստակ ասել, թե դա ինչ է: ՈՒնենք մորմոններ, ղազախական աղանդ, նոր առաքելական եկեղեցի: Մոտ 15-ն են այդպիսի կառույցները, դրանցից յուրաքանչյուրն ունի իր ենթաճյուղերը, և հիմնականում այդ բոլոր եկեղեցիների կենտրոնը ԱՄՆ-ում:

Մեր օրենքի անկատարության հետևանքն է, որտեղ չկա հստակեցում, որն է կրոնական կառույց, որն է աղանդավորական, որն է հոգեորսությունը: Բայց միջազգային նորմերով` այն կրոնական կառույցը, որ սույն տարածքում գործող պատմական, ավանդական եկեղեցու գաղափարախոսությունից մի փոքր անգամ շեղվում է, աղանդ է: Սրա մեջ ոչ մի վատ բան չկա, ինչ-որ տեղ մենք էլ ենք իրենց համար համարվում աղանդ: Կան քայքայիչ աղանդներ. դրանք այն կառույցներն են, որոնք իրենց գործունեությամբ փակ են:

Կարծում եմ` այո: Երբ բաց կլինեն, հսկելի, թափանցիկ, այն ժամանակ կհամարվեն նորմալ կրոնական կառույց:

Ի՞նչ է նշանակում վերահսկվում են: Խոսքը էկումենիկ շարժման մասին է, որը քանդում է քրիստոնեությունը: Հայ առաքելական եկեղեցին, այո, ունի էկումենիկ շարժման ներկայացուցիչներ, բայց չեմ կարծում, թե մեզ մոտ կարող են այդպես քանդել եկեղեցին:

Էմոները ենթամշակութային կատեգորիա են, սատանիստները` կրոնական:

Պաշտամունք համարվում են:

Ոչ, չեն վերահսվում, բայց, օրինակ, էմոների դեպքում պետք է լիներ ոչ թե վերահսկում, այլ կրթական համալիրներում պետք է լինեին հոգեբաններ, որոնք օգնեին երիտասարդներին դուրս գալու սթրեսային վիճակից: Դա է լուծումը: Փոխարենը ճնշում են երիտասարդներին, որոնք էլ բացվելու, խնդիրները լուծելու փոխարեն փակվում են ու անցնում ընդհատակյա գործունեության: Հիմա էմոներին դրսում չես տեսնի, բայց բոլորն էլ ակտիվորեն գործում են:

Մեր ազգը խելացի ազգ է, և եթե տրվի օբյեկտիվ, ճիշտ տեղեկություն, մարդիկ կկարողանան ճիշտ ընտրություն կատարել: Մենք այսօր զբաղվում ենք տեղեկության հավաքմամբ` ԶԼՄ-ներով, ուսանողների, քաղաքացիների միջոցով: Մեր կենտրոնի հիմնական ձեռքբերումներից մեկն այն է, որ պետությունը սկսել է ուսումնասիրել կրոնական կառույցները` ազգային անվտանգության առումով:

Քրիստոնեության հետ կապ չունեն Եհովայի վկաները: Մեր քաղաքացիները համարում են, որ իրենք առաքելական եկեղեցու ներկայացուցիչներ են, բայց կրոնական գաղափարախոսությունից, դավանաբանությունից գաղափար չունեն: Եվ երբ Եհովայի վկան հանում է Աստվածաշունչն ու սկսում է խոսել, ընկնում են թակարդը: Իսկ ցանկացած աղանդավորական կառույցի ներկայացուցիչ քարոզիչ է: Մեզ մոտ, չգիտես ինչու, քարոզիչ համարում են միայն քահանային: Արտասահմանում ավելի պատրաստված ու տեղեկացված են: Այն ինչ այստեղ անում են աղանդավորական կառույցները, այնտեղ չեն կարող անել, որովհետև անմիջապես կշտկվի իրավիճակը` թե իրավապահ մարմինների, թե քաղաքացիների միջոցով:

Սատանիզմի հիմքը սոցիալական չէ. այնտեղ հիմնականում մեծահարուստներ են, որոնք ուզում են օրենքին չենթարկվել, ազատ անել այն, ինչ ցանկանում են (դաժանություն, սեռական հարաբերություններ և այլն): Նրանք այդպես են ընկալում ազատությունը:

Արդեն կար առաջին դեպքը, երբ սատանիստների կողմից, իբրև ծիսակատարություն, տեղի էր ունեցել ոսկերչի սպանություն: Բայց, չգիտես ինչու, դատարանը որակեց որպես կենցաղային սպանություն: Եթե քննիչը գրի, որ կրոնական շարժառիթներով է, պետք է լինի մեկը, որ մեղադրանքը պաշտպանի: Չունենք մասնագետներ, որոնք կարող են կրոնական կառույցների հետ համապատասխան աշխատանք կատարել:

Առաջինը` պատրաստել մասնագետներ, ընդունել համապատասխան օրենքներ և իրազեկել ժողովրդին: Մարդու իրավունքների կոնվենցիայում ասվում է, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի իրավունք ունի լինելու տեղեկացված, որ կատարի ազատ ընտրություն: Մեզ մոտ այս պրոցեսը ոտնահարվում է կրոնական ազատություն անվան տակ:

Ցավալին այն է, որ հոգևոր դաշտն անտեսելով` մարդիկ ասում են` ով վճարում է, նա էլ երաժշտությունն է պատվիրում…

Եկեղեցին, հատկապես վերջին տարիներին, սկսել է պրոպագանդել, քարոզչություն կատարել եկեղեցու տարածքում: Եկեղեցին իր գործն անում է, բայց շատ ուշ է, պետք է կտրուկ քայլեր արվեն:

Քանի դեռ օրենք չկա, սա շարունակվելու է, իսկ օրենքի չընդունումը ձեռնտու է կրոնական կառույցներին: Թե ով է խոչընդոտում, չգիտեմ: Պետական մարմնի ներկայացուցիչներին կրոնական կառույցները կարող են շահագրգռել ինչ-որ բանով: Միանշանակ մոտակա ընտրություններին ակտիվորեն կգործեն բոլոր կրոնական կառույցները: Առանց բացառության:

“Փաթեթավորումն” է նույնը, միջից ընդհանրապես ուրիշ են: