Արդարադատության նախարար Սրբուհի Գալյանը ԵՄ-Հայաստան խորհրդարանական գործընկերության 4-րդ նիստին ունեցած ելույթում ներկայացրել է արդարադատության ոլորտում իրականացված բարեփոխումներն ու պատասխանել նիստի մասնակիցների հարցերին։

Նա հայտարարել է, որ 30-ից ավելի օրենսդրական նախագիծ արդեն իսկ մոտարկված է ԵՄ օրենսդրությանը, հայտնում է 1lurer.am-ը։

Նա անդրադարձել է նաև վերջերս կայացած ԵՄ-ՀՀ երկխոսություններին, որոնք վերաբերում էին մարդու իրավունքներին և արդարադատության ոլորտին՝ ընդգծելով, որ այս ուղղությամբ Հայաստանը զգալի առաջընթաց է գրանցել։

Սրբուհի Գալյանը մանրամասն ներկայացրել է Հայաստանում ժողովրդավարության և օրենքի գերակայության ամրապնդմանն ուղղված քայլերը։ Նրա խոսքով՝ սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացն ընթացքի մեջ է, արդեն գործում է համապատասխան խորհուրդը, և ներկայում աշխատանքներ են տարվում Սահմանադրության նոր տեքստի մշակման վրա, որը նախատեսվում է ավարտել մինչև 2026 թվականի ընտրությունները։

Նա առանձնացրել է նաև ընտրական բարեփոխումների ոլորտը՝ ընդգծելով, որ ընդունված փոփոխությունների փաթեթում շեշտադրվել է հաշմանդամություն ունեցող անձանց հավասար ներգրավվածությունը ընտրական գործընթացներում։

«Այս օրենսդրական փաթեթի կարևոր ուղղություններից է կուսակցությունների ֆինանսավորման համակարգը։ Կուսակցություններին ընձեռվել է հավասար ֆինանսավորման հնարավորություն, իսկ հաջորդ նշանակալի քայլը ԵՄ-Հայաստան համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության շրջանակում մեր օրենսդրության մոտարկումն է ԵՄ օրենսդրությանը։ Այս ուղղությամբ արդեն իսկ 2024 թվականին կատարվել են քայլեր, և 30-ից ավելի օրենսդրական նախագծեր համապատասխանեցվել են ԵՄ օրենսդրությանը»,- հայտարարել է նախարարը։

Նա անդրադարձել է նաև անձնական տվյալների պաշտպանության ոլորտին՝ տեղեկացնելով, որ ներկայում մշակվում է առանձին ինստիտուտ ստեղծելու հայեցակարգ, որը պատասխանատու կլինի տվյալների պաշտպանության համար։

Գալյանը նշել է, որ ներկայում քննարկվում է ազգային փոքրամասնությունների մասին օրենսդրական նախագիծ, որը գտնվում է քննարկման փուլում։

Անդրադառնալով ԱԺ հանձնաժողովների հետ համագործակցությանը՝ նախարարը շեշտել է, որ նախատեսվում են լրացուցիչ քայլեր՝ դատական համակարգի մատչելիությունը բարձրացնելու համար, մասնավորապես հաշմանդամություն ունեցող անձանց պետական տուրքից ազատելու կամ դրա տարաժամկետ վճարման մեխանիզմների քննարկմամբ։

Նա նշել է, որ ՄԻԵԴ-ի որոշումների կատարման գործընթացը շարունակվում է, և այդ ուղղությամբ նոր քայլեր են ձեռնարկվում։

2024 թվականի ընթացքում մշակվել է խտրականության և ատելության հիմքով կատարվող հանցագործությունների քննության մեթոդական ուղեցույց, որը շուտով կհանձնվի իրավապահ մարմիններին։

«Արդարադատության ակադեմիան պարբերաբար իրականացնում է վերապատրաստումներ, որոնց մասնակցում են քննիչները, դատախազները, դատավորները և այս պաշտոններին հավակնող թեկնածուները։ Ապագայում հանդես կգանք առանձին ռազմավարության մշակման նախաձեռնությամբ, որը շեշտադրում կանի իրավահավասարության և խտրականության դեմ պայքարի վրա»,- նշել է Գալյանը։

Նա ներկայացրել է դատաիրավական բարեփոխումների շրջանակում իրականացվող թվայնացման գործընթացը, անդրադարձել է նաև վեճերի այլընտրանքային լուծման մեխանիզմներին։

«Արդարադատության ոլորտում անելիքները բազմաթիվ են, և մեր քաղաքական հանձնառությունը միտված է ապահովելու, որ արդարադատությունը սպասարկի արդարության շահը։ Մեր նպատակը այն է, որ «արդարություն» և «արդարադատություն» հասկացությունները դառնան հոմանիշ։ Դրա համար անհրաժեշտ է սահմանել գործի քննության հստակ չափորոշիչներ և համապատասխան չափանիշներ դատական գործերը քննող անձանց համար»,- ընդգծել է նախարարը։

Գալյանը խոսել է նաև Քրեակատարողական և Պրոբացիայի ծառայությունների բարեփոխումների մասին՝ նշելով, որ նոր բանտային համակարգի ձևավորումը ենթադրում է ոչ միայն նոր շենքային պայմաններ, այլև քրեակատարողական ոլորտի նոր չափանիշներ ու պատրաստված մասնագետներ։

«Մեր օրենսդրությունը շեշտադրում է վերականգնողական արդարադատությունը, որի կարևորագույն բաղադրիչներից է Պրոբացիայի ծառայության գործունեությունը։ Մենք մեր առջև նպատակ ենք դրել բարձրացնել այս ծառայության կարողությունները»,- նշել է նախարարը։

Նիստի ընթացքում քննարկվել են ԵՄ-Հայաստան գործընկերության նոր օրակարգը, Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի իրականացման ընթացքը, ինչպես նաև ԵՄ աջակցությունը Հայաստանի դիմակայունության բարձրացմանը՝ տնտեսական, առևտրային և էներգետիկ համագործակցության ու դիվերսիֆիկացիայի միջոցով։ Օրակարգում էր նաև ԵՄ-Հայաստան համագործակցությունը՝ տարածաշրջանային և գլոբալ անվտանգության մարտահրավերների համատեքստում, ինչպես նաև Հայաստանի և հարևան երկրների միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացին առնչվող հարցերը։