Ղազախստանում և Ղրղըզստանում անցկացվում են Հայոց Ցեղասպանության 95-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումներ

25 ապրիլի 2010 - 09:22 AMT

PanARMENIAN.Net - Ապրիլի 24-ին, Հայոց ցեղասպանության 95-րդ տարելիցի կապակցությամբ,Ղազախստանի հայաշատ քաղաքներում տեղի են ունեցել Մեծ Եղեռնի անմեղ զոհերի հիշատակին նվիրված մի շարք միջոցառումներ:

Ապրիլի 24-ին, վաղ առավոտյան, ք. Ալմաթիի “Սուրբ Կարապետ” հայկական եկեղեցում կատարվել է հոգեհանգստի արարողություն, որից հետո մասնակիցները ծաղկեպսակներ են դրել տեղի հայկական մշակութային կենտրոնում գտնվող խաչքար-հուշակոթողին և մեկ րոպե լռությամբ հարգել Հայոց ցեղասպանության նահատակների հիշատակը:

Աստանա և Կոստանայ քաղաքներում միջոցառումները սկսվել են տեղի ուղղափառ եկեղեցիներում անցկացված հիշատակի պատարագներով, որոնց կազմակերպման գործում անմիջական մասնակցություն են ունեցել ՂՀ-ում ՀՀ դեսպանությունը, “Էրեբունի” և “Վան” հայկական մշակութային կենտրոնների ղեկավարությունը:

Կոստանայի “Էրեբունի” հայկական համայնքի ջանքերով “Կոստանայի նորություններ” թերթում տպագրվել է Հայոց ցեղասպանության թեմայով նյութ, որը արտատպվել է www.armyane.kz էլեկտրոնային կայքէջում:

Աստանայում անցկացված հիշատակի միջոցառումներին մասնակցել են նաև Հայաստանից ժամանած ՀՀ ուսուցիչների պատվիրակությունը:

Օրվա երկրորդ կեսին և’ Աստանայում, և’ Կոստանայում հայ և այլ համայնքների ներկայացուցիչների համար կազմակերպվել է Հայոց ցեղասպանությանը նվիրված փաստագրական ֆիլմի ցուցադրություն` ի հիշատակ 1,5 միլիոն հայ նահատակների:

Սգո արարողություններ են անցկացվել նաև Կարագանդայի “Սպասկ” հուշահամալիրում, Պավլոդարի և Պետորապավլովսկի Հայոց ցեղասպանության նահատակների հիշատակին նվիրված խաչքար-հուշակոթողի առջև, ուր մասնակցիների թվում, բացի հայերից, եղել են բազմաթիվ այլազգի ներկայացուցիչներ:

Մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակության օրը նշվել է նաև ք. Բիշքեկում: Չնայած Ղրղըզստանում դեռևս պահպանվող ներքաղաքական լարվածությանը, Բիշքեկում ՀՀ պատվավոր հյուպատոսի գրասենյակը և “Նաիրի” հասարակական միությունը անցկացրել են հուշ-հավաք ու ծաղկեպսակներ են դրել հայկական խաչքարի առջև:

Բոլոր հայկական համայնքներում տեղի ժամանակով ժ.19.15-ին լռության րոպե է հայտարավել:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը: