Ադրբեջանը փորձել է ՄԱԿ-ի առջև արդարանալ Սաֆարովի ներման և հերոսացման համար

Ադրբեջանը փորձել է ՄԱԿ-ի առջև արդարանալ Սաֆարովի ներման և հերոսացման համար

PanARMENIAN.Net - Ժնևում Ադրբեջանի մշտական ներկայացուցիչը ՄԱԿ-ում և այլ միջազգային կազմակերպություններում նամակ է հղել ՄԱԿ Մարդու իրավունքների խորհրդի նախագահին: Նամակում դեսպան Մուրադ Նաջաֆբեյլին փորձել է արդարացնել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի որոշումը Հունգարիայից արտահանձնված մարդասպան Ռամիլ Սաֆարովին ներում շնորհելու մասին:

Որպես հիմք բոլոր բարոյական և էթիկայի նորմերին հակասող այդ քայլի համար Նաջաֆբեյլին բերել է 1983թ. Ստրասբուրգի կոնվենցիայի դրույթները կալանավորների արտահանձնման մասին, որի համաձայն մի երկրի տարածքում կալանված անձը կարող է հանձնվել հակառակ կողմին փոխադարձ պայմանավորվածության հիման վրա: Սակայն, ինչպես բազմիցս հայտարարել են իրավաբանները, Սաֆարովի արտահանձնումով և Հունգարիան, և Ադրբեջանը խախտել են Կոնվենցիան, քանի որ Ստրասբուրգի կոնվենցիայի իմաստն ու նպատակը նրանում է, որ, ելնելով մարդասիրական մղումներից, կալանավորները պատիժը կրեն սեփական երկրում, այլ ոչ թե ազատ արձակվեն հայրենիք ժամանելուն պես:

Մուրադ Նաջաֆբեյլին գրում է նամակում, որ Սաֆարովն իրականում Ադրբեջանում «որպես հերոս չի ընդունվում»: Նա, բնականաբար, լռել է այն մասին, թե ինչ պաթոսով են դիմավորել Սաֆարովին Ադրբեջանում, ինչ բարիքներով են նրան պատել, ինչպես նաև այն մասին, որ Ադրբեջանում ամենաբարձր մակարդակով հայտարարություններ են հնչում այն մասին, որ քնած մարդուն կացնահարած մարդասպանը «պետք է օրինակ ծառայի երիտասարդ ադրբեջանցիների համար»: Իր նամակում Ադրբեջանի դեսպանը, փորձելով Սաֆարովի հանցագործության մեղքը բարդել Հայաստանի ու ղարաբաղյան պատերազմի վրա, ոչ մի բառ չի ասում այն մասին, որ մարդասպանն արտահանձվեց Հունգարիային՝ 2-3 մլրդ եվրո գումարի հունգարական պարտատոմսեր գնելու Ադրբեջանի խոստման դիմաց:

2004թ. փետրվարի 19-ին լեյտենանտ Գուրգեն Մարգարյանը Բուդապեշտում գազանաբար կացնահարվեց ադրբեջանցի սպա, ավագ լեյտենանտ Ռամիլ Սաֆարովի կողմից: Երկուսն էլ Բուդապեշտում մասնակցում էին ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված անգլերեն լեզվի դասընթացներին: 2006թ. ապրիլի 13-ին մարդասպանը Բուդապեշտում դատապարտվեց ցմահ բանտարկության՝ 30 տարվա ընթացքում առանց ներման իրավունքի: Հայաստանի նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանագրով Գուրգեն Մարգարյանը 2005թ. փետրվարի 19-ին հետմահու պարգևատրվեց «Արիության համար» մեդալով՝ ծառայության ընթացքում դրսևորած արիության ու ինքնազոհողության համար:

Օգոստոսի 31-ին Սաֆարովը Հունգարիայի կողմից արտահանձնվեց Ադրբեջանին, որտեղ անհապաղ ներում ստացավ՝ նրան շնորհվեց մայորի կոչում, նոր բնակարան, վճարվեց 8 տարվա աշխատավարձը: Ի պաստասխան Հայաստանը կասեցրեց դիվանագիտական հարաբերությունները Հունգարիայի հետ:

Մինչդեռ հունգարական կողմը պնդում է, որ Բաքուն հավաստիացումներ է տվել, որ Սաֆարովը կշարունակի կրել պատիժն Ադրբեջանում, ոչ պակաս քան 25 տարի:

Ըստ որոշ տվյալների Սաֆարովն արտահանձնվել է Ադրբեջանի կողմից 2-3 մլրդ եվրոյի պարտատոմսեր գնելու Բաքվի խոստման դիմաց: Պաշտոնական Բուդապեշտը դա հերքում է:

Գուրգեն Մարգարյան

2004-ի փետրվարի 19-ին ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովը գիշերը կացնահարել է հայ Գուրգենի Մարգարյանին, երբ նա քնած էր: Երկուսն էլ մասնակցում էին Բուդապեշտում ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակում կազմակերպված անգլերենի դասընթացներին: Սաֆարովն առաջին հարցաքննության ժամանակ իր արարքի պատճառներն այսպես է բացատրել. «Ափսոսում եմ, որ ոչ մի հայ մինչ այժմ չեմ սպանել... Բանակն ինձ գործուղեց այս դասընթացներին, և այստեղ իմացա, որ մեզ հետ դասընթացներում նաև երկու հայ կա: Ասեմ, որ իմ մեջ ատելություն ծագեց հայերի հանդեպ: Սկզբում բարևում էինք, այսինքն` նրանք էին բարևում, ես չէի պատասխանում: Սպանության պատճառն այն է, որ նրանք անցան մեր մոտով և ժպտացին մեր երեսին: Այդ պահին որոշեցի սպանել նրանց, այսինքն՝ լուսադեմին կտրել գլուխները»:

2006-ի ապրիլի 13-ին Բուդապեշտի առաջին ատյանի դատարանը դատապարտել է Սաֆարովին ցմահ բանտարկության առանց ներման իրավունքի 30 տարվա ընթացքում: 2007-ի փետրվարին Վճռաբեկ դատարանը դատավճիռն ուժի մեջ է թողել:

2012-ի օգոստոսի 31-ին Հունգարիան Ռամիլ Սաֆարովին արտահանձնել է Ադրբեջանին, որտեղ նրան որպես հերոս են դիմավորել: Նախագահ Իլհամ Ալիևը նրան ներելու մասին հրամանագիր է ստորագրել, վճարել 8 տարվա աշխատավարձն ու բարձրացրել զինվորական կոչումը:

Ավելի ուշ Հայստանի ԱԳՆ-ն Հունգարիայի արտգործնախարարությանը տեղեկացրել է երկու պետությունների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները կասեցնելու` ՀՀ կառավարության որոշման մասին։

 Ուշագրավ
Ընդգծվել է ուժի կիրառման անընդունելիությունը և կոչ է արվել ձեռնպահ մնալ ռազմատենչ հռետորաբանությունից
«Մեզ ասում էին, թե մեր խոսքերը չափազանց կտրուկ են, որ դա չի մոտեցնում խաղաղությունը»,–բողոքել է նա
Հաջիզադեն ասել է, թե հայտարարությունը «զարմանք է առաջացնում», և մեղադրանքներ հնչեցրել Հայաստանի հասցեին
---