301-րդ հոդվածի վերանայումը, իհարկե, դրական քայլ է հանդիսանում Թուրքիայի ճանապարհին դեպի ԵՄ: Այդ հոդվածը, ի դեպ, շատ խիստ է եւ քրեական պատիժ է նախատեսում` մեկուկեսից երկու տարի ազատազրկամ ժամկետով, ոչ միայն «թուրքական ազգային արժանապատվությանն անպատվելու», այլեւ երկրին, խորհրդարանին, կառավարությանը, բանակին եւ անվտանգության ուժերին անպատվելու համար: Դա քեմալականության վերապրուկ է, որը վատ է ազդում Թուրքիայի միջազգային վարկանիշի վրա: Եթե դուք հիշում եք, 2002 թվականին որոշակի փոփոխություններ կատարվեցին ԵՄ պահանջով: Այն փաստը, որ հադվածում ուղղում մտցնելու կամ դրա վերացման համար Թուրքիայում ցույցեր են անցնում, կարելի է միայն ողջունել: Ինչպես ես արդեն ասել եմ, երկու Թուրքիա գոյությու ունի. մեկը «Թաքսիմի հրապարակի» Թուրքիան է, դա երկրի փոքր եվրոպականացված հատվածն է: Հենց այնտեղ է կայացել Հրանտ Դինքի հուղարկավորությունն ու ցույցը, դրանք հենց այն 100 հազարն են: Այդ Թուրքիայի մեջ են մտնում եվրոպական հատվածի եւս մի քանի քաղաքներ եւ Անկարայի մի մասը: Մնացած ամբողջ Թուրքիան ազգայնամոլական եւ իսլամական երկիր է: Իհարկե, այստեղ իսլամն այնքան հզոր չէ, որքան Ավղանստանում կամ Իրանում, սակայն իսլամիստները բավականին ուժեղ են: Այսօր հնարավոր է ռազմական հեղաշրջում, որը Թուրքիայի համար նոր բան չէ, երբ երկրի ուղղվածությունն արեւմուտքից դեպի իսլամ է փոխվում, այսինքն` Աթաթուրքի կողմից ստեղծված պետությունից ավելի իսլամականին: Եւ ես վստահ եմ, որ Հրանտ Դինքին սպանած գնդակները ուղված էին ազատամիտ Թուրքիայի դեմ: «Պետություն պետության մեջ»-ը հայտնի մեխանիզմ է եւ այն գոյություն ունի բոլոր երկրներում, չնայած խոսում են միայն Թուրքիայի մասին: Գուցե այստեղ ինչ-որ թուրքական յուրահատկություն կա, բայց deep state գոյություն ունի ցանկացած երկրում` սկսած Հայաստանից վերջացրած ԱՄՆ-ով: Դա, ինչպես դուք գիտեք, մի շարք անձինք են. քաղաքական գործիչներ, փորձագետներ, գործարարներ, զինվորականներ, ովքեր որոշում են պետության արտաքին եւ ներքին քաղաքականության ուղղությունները: Նրանք որոշումներ են ընդունում, որոնք հետո լսում ենք երկրների ղեկավարներից: Կրկնում եմ. դա ամենուրեք գոյություն ունի: Ինքը` բանաձեւը ոչինչ չի նշանակում եւ չի փոխում, այն օրենքի ուժ չունի: Այն պարզապես հանդիսանում է որոշակի փոփոխությունների կոչ: Վերջին ժամանակներս Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործոնը Հայաստանի համար կարող է ճնշման լծակ դառնալ: Հայաստանը փոքր երկիր է եւ չի կարող ազդել Թուրքիայի վրա, սակայն կարող է դա անել ԱՄՆ-ի միջոցով: Այն պետք է լինի «ոչ թե ներքեւից վերեւ, ինչպես իրականում է, այլ ընդհակառակը»: «Մենք պետք է անհանգստացած լինենք, թե ինչ է կատարվում հարեւան երկրում, ողջունել բոլոր դրական փոփոխությունները եւ ցանկանալ դա ոչ միայն` որպես հայ, այլեւ` որպես եվրոպացիներ, որպես Եվրոպայի Խորհդի անդամներ: Մենք պետք է հասկանանք եւ փորձենք օգնել: Պետք է պարզապես պատկերացնել, թե որքան բարդ ուղի պետք է անցնի Թուրքիան ժողովրդավարության, խոսքի ազատության եւ մարդու իրավունքների պահպանման ճանապարհին: Հայաստանի համար կարեւոր է ոչ թե Թուրքիայի անդամակցությունը Եվրամիությանը, այլ հենց գործընթացը: Նույնը վերաբերում է եւ սահմանին. ոչ թե հենց սահմանի բացումը, այլ դրա շուրջ բանակցությունները: Ես արդեն մի առիթով ասել եմ, որ Թուրքիայի քթի առջեւ պետք է միշտ թափահարել գազարով` Եվրամիություն մտնելու հեռանկարի տեսքով եւ այժմ նույնն եմ կրկնում: