16 հոկտեմբերի 2014 - 11:08 AMT
«Որբերի գորգը» կցուցադրվի Սպիտակ տան այցելուների սրահում (թարմացված)

Ղազիրի գորգը, որը հայտնի է նաև «Հայ որբերի գորգ» անվամբ, նոյեմբերի 18-23-ը կցուցադրվի Սպիտակ տան այցելուների սրահում «Շնորհակալություն Միացյալ Նահանգներ. Երեք նվերներ նախագահներին ի երախտիք արտասահմանում ամերիկյան առատաձեռնության» խորագրով ցուցահանդեսի շրջանակում: Այս մասին նշված է Սպիտակ տան լրատվական ծառայության տարածած հաղորդագրության մեջ: Նշվում է նաև, որ «1925-ին Ղազիրի գորգը նվիրվեց նախագահ Քուլիջին տեղահանված հայ որբերին ամերիկյան ժողովրդի կողմից ցուցաբերած մարդասիրական օգնության համար»:

Ավելի վաղ Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը՝ ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի վարչակազմին մոտ կանգնած աղբյուրներին հղումով հայտնել էր, որԿոնգրեսի և համայնքի կողմից ամիսներ տևած ճնշումներից հետո Սպիտակ տունը պատրաստվում է ցուցադրել հայկական «որբերի գորգը»:

Նախապատրաստվող ցուցահանդեսից առաջ հայտարարություն է տարածել հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը.

«Եթե նախագահ Օբամայի` հայոց «որբերի գորգը» ցուցադրելու որոշումը միտված է ներկայացնելու իրական առաջընթացի խորհրդանիշ, նա անկաշկանդ և պարզորոշ կխոսի սարսափելի ու դեռևս անպատիժ հանցագործության` Հայոց ցեղասպանության մասին, որն էլ դարձել է գորգի ստեղծման պատճառ:

Եթե մյուս կողմից` նախագահի որոշումը արտահայտում է ևս մեկ ցինիկ ներկայացում` այն առաջընթացի փոխարեն, որը նա խոստացել էր հայ ժողովրդին, ապա դա ակնհայտ կլինի` նրա ընտրած բառապաշարը և Թուրքիային գոհացնելու կանոներին հետևելը»:

«Հայ որբերի գորգը»՝ 11.7 x 18.5 չափսերով, ավելի քան 4 000 000 ձեռագործ հանգույց է պարունակում, որոնք 10 ամսում գործել են հայ աղջիկները Գազիրի որբանոցում: Այն նվիրատվություն է նախագահ Քալվին Կուլիջին որպես երախտագիտության նշան 1915-1923 թթ. Հայոց ցեղասպանության տարիներին հայերին ցուցաբերած հումանիտար օգնության համար:

Գորգի շուրջ վիճարկումները սկսվեցին 2013-ի հոկտեմբերին, երբ The Washington Post-ը և ԱՄՆ-ի Հանրային ռադիոն անդրադարձան Սպիտակ տան կողմից գորգի ցուցադրության արգելքին, որը պետք է տեղի ունենար Սմիթսոնյան ինստիտուտում:

Թուրքիան ճնշում է գործադրում Օբամայի վարչակազմի վրա՝ թույլ չտալու համար, որ Վաշինգտոնի Սմիթսոնի ինստիտուտում բացվի հայ որբերին նվիրված «Հայ որբերի գործած գորգը» ցուցադրությունը, որոնք մազապուրծ լինելով Հայոց ցեղասպանությունից, այն գործել են՝ որպես երախտագիտության նշան ամերիկացի բարերարներին:

2014-ի մայիսին կոնգրեսական Ադամ Շիֆը և սենատոր Էդ Մարկին խորհուրդ են տվել Օբամայի վարչակազմին ցուցադրության ներկայացնել «Որբերի գորգը»՝ որպես Հայոց ցեղասպանության տարիներին ամերիկյան հումանիտար օգնության նշանակալի խորհրդանիշ: