Ամերիկյան հետախուզությունը հետաձգել է Իրանի հետ պատերազմը

PanARMENIAN.Net - Այժմ, ինչպես նշում են հետախուզության ներկայացուցիչները, կարելի է ենթադրել, որ դիվանագիտական ճնշումը որոշակի ազդեցություն է ունեցել իրանական իշխանությունների վրա: Հաղորդագրության մեջ հատուկ ուշադրության է արժանի այն եզրահանգումը, որ «ռազմական միջուկային ծրագրի վրա աշխատանքը դադարեցնելու Թեհրանի որոշումը վկայում է, որ այն ավելի քիչ է ձգտում միջուկային զենք ստեղծել, քան մենք կարծում էինք 2005 թվականին»:

ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով օգնական Սթիվենի Հեդլիի խոսքերով, «Ազգային հետախուզության ամենամյա զեկույցը» լավ նորություններ ունի: «Զեկույցը հույսի առիթ է տալիս, որ իրանական խնդիրը կարող է դիվանագիտական ուղիով կարգավորվել, առանց ուժի օգտագործման, որը եւ փորձում է անել ԱՄՆ-ի աշխատակազմը»,- նշել է խորհրդականը:

Իրանի միջուկային ծրագրի վտանգի գերագնահատումը ներկայացված է National Intelligence Estimate-ում (NIE)` ազգային հետախուզության ամենամյա զեկույց, որում ընհանրացվում է ԿՀՎ-ի եւ մյուս 15 հետախուզական կառույցներում գերակայող կարծիքը, որը համակարգում է Ազգային հետախուզության տնօրեն Մայքլ Մաքքոնելը: Ժամանակ առ ժամանակ, այդ գնահատականները սխալ են. ինչպես Սադամ Հուսեյնի զանգվածային ոչնչացման զենքի մասին զեկույցը, որը հիմք դարձավ Իրաքում պատերազմ սկսելու համար: Սովորաբար այդ զեկույցները գաղտնի են մնում, սակայն Մաքքոնելին որոշել է հրապարակել Թեհրանի հարցով զեկուցումը, որպեսզի հասարակական կարծիքը մոլորության մեջ չհայտնվի, հաշվի առնելով, որ փաստաթղթում նախկին կարծիքից տարբերով փաստեր են հայտնվում:

Ինչպես հիշեցնում է իտալական La Repubblica-ն, 2005 թվականի զեկույցում ամերիկյան հետախուզությունը պնդում էր «մեծ վստահությամբ», որ Իրանը մտադիր էր միջուկային զենք ստեղծել, չնայած միջազգային պարտավարություններին եւ միջազգային ճնշմանը: Հիմնվելով այդ փաստերի վրա` Սպիտակ տունը գլխավորել է միջազգային հարձակումը, որպեսզի մեկուսացնի Թեհրանին եւ պատժի նրան սահմանափակումներով: Երեկվա փաստաթուղթը շատ է տարբերվում այն ամենից, ինչ ներկայացվել է երկու տարի առաջ: Նոր զեկույցում պնդում են, որ մինչեւ 2007 թվականի կեսերը Իրանը չի վերսկսել միջուկային զենք արտադրելու ծրագիրը, չնայած շարունակում է ուրանի հարստացման գործընթացը: Փաստաթղթում նշվում է, որ 2003 թվականին կատարված շրջադարձը, կապված էր միջազգային ճնշման եւ միջազգային հանրության կողմից առավել խիստ վերահսկողության հետ: Ապագայի հարցով, զեկույցում ասվում է. միջուկային զենքարտադրության մասին որոշումները կայացվելու են հիմք վերցնելով ծախսերի եւ գերակայությունների վերլուծությունը, չհետեւելով շուտափույթ ազդակներին, քաղաքական, տնտեսական եւ ռազմական նկատառումներին:

«Սակայն ինչպե՞ս բացատրել հետախուզության դիրքորոշման հանկարծակի փոփոխությունը: «Վերջին ամիսներին ստացված տեղեկատվությունը ստիպել է մեզ վերանայել ամբողջ հարցը»,- բացատրել է բարձրաստիճան պաշտոնյաներից մեկը: 2005 եւ 2007 թվականների զեկույցների տարբերությունը նոր հարցեր է ծնում գործակալների աշխատանքի հավաստիության եւ Վաշինգթոնի բարձր մակարդակներում գաղտնի խաղերի վերաբերյալ: Սակայն դեռեւս պարզ չեն այս զեկույցի հետեւանքները»,- գրում է թերթը:

Միեւնույն ժամանակ, Իրանի արտգործնախարար Մանուչեհր Մոթաքին ողջունել է ԱՄՆ-ի հետախուզական ծառայությունների զեկույցը: «Բնականաբար, մենք ողջունում ենք այն փաստը, որ այդ խնդրի շուրջ առաջ հարցեր ունեցող երկրները այժմ վերանայել են իրենց դիրքերը: Իրանի խաղաղ միջուկային գործունեության բնույթը պարզ է դառնում ողջ աշխարհի համար»,- ասել է Մոթաքին: ԱՄՆ սենատում դեմոկրատների առաջնորդ Հարի Ռիդը հույս է հայտնել, որ Սպիտակ տունը համապատասխան միջոցներ է ձեռնարկելու Իրանի հետ հարաբերությունների բարելավման համար:

«Ես հուսով եմ, որ վարչակազմը ուշադիր կկարդա զեկույցը եւ համապատասխան ուղղումներ կկատարի Իրանի հարցով իր հայտարարություններում եւ քաղաքականությունում: Բուշի վարչակազմը պետք է օրինակ վերցնի Ռեյգանից, ով Խորհրդային Միության հետ մերձենալու քայլ կատարեց»,- ասել է Ռիդը: Դեմոկրատների նման ռեակցիան հանդիսանում է այն բանի նշան` որքան լուրջ հետեւանքներ կարող է ունենալ զեկույցի հրապարակումը եւ դա պետք է անհանգստացնի ամերիկյան ռազմական ղեկավարությանը: