Քնեսեթը գնում է արձակուրդ, սակայն Անկարան արդեն իսկ սկսել է ճնշում գործադրել Իսրայելի վրա Հայոց ցեղասպանության հարցում

PanARMENIAN.Net - Ներկայումս վերանայվում են թուրքական արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունները: Իրանի հետ վերջերս կնքած էներգետիկ համաձայնագիրը, համագործակցությունն արաբական երկրների հետ` այս ամենը վկայում է, որ Թուրքիան մոտենում է իսլամական աշխարհին: Իսկ այդ աշխարհում բարեկամությունը Իսրայելի եւ ԱՄՆ-ի հետ ընկալվում է որպես իսլամի դավաճանություն: Սակայն, այնուամենայնիվ, դեռեւս եւ ԱՄՆ-ն, եւ Իսրայելը պետք են Թուրքիային:

Պաշտոնական Անկարան դեմ է Իսրայելի խորհրդարանում Հայոց ցեղասպանության հարցի քննարկմանը, քանի որ գտնում է, որ դա «կվնասի թուրք-իսրայելյան ռազմավարական հարաբերություններին»: Ինչպես հայտարարել է Թուրքիայի խորհրդարանի միջազգային հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Մուրադ Մերչանը, այդ հարցը «շատ զգայուն հարց է թուրք հանրության համար, եւ մենք չէինք ցանկանա, որ այն քննարկվեր Իսրայելի խորհրդարանում: Մենք միայն խնդրել ենք մեր իսրայելցի բարեկամներին պարզաբանել որոշ քաղաքական գործիչների, որ հարկ չկա պատմությունը «գրել», հիմնվելով րոպեական քաղաքական հավանությունների վրա, ինչը կարող է վնասել Իսրայելի եւ Թուրքիայի ռազմավարական գործընկերությանը»,-ասել է Մերչանը:

Մուրադ Մերչանը նաեւ հարցապնդումով դիմել է Իսրայելի վարչապետ Էհուդ Օլմերտին Քնեսեթում Հայոց ցեղասպանության քննարկման առնչությամբ: Իսրայելում գտնվող թուրքական խորհրդարանի պատվիրակությունը գտնում է, որ «հայկական հարցի գովազդումը չափազանց զգայուն է Թուրքիայի համար»: Այդ մասին պատվիրակության անդամները հայտարարել են Օլմերտի խորհրդականներ Յորամ Տուրբովիցին եւ Շալոմ Տուրգեմանին: «Մենք կգերադասեինք, որ այդ հարցը չքննարկվեր Իսրայելի խորհրդարանում, քանի որ այն կարող է վնասել թուրք-իսրայելյան հարաբերություներին»,-նշել են թուրք պատգամավորները: Իր հերթին Տուրբովիցն ասել է, որ այդ խնդիրը պետք է լուծվի Թուրքիայի եւ Հայաստանի միջեւ` պատմաբանների ներգրավմամբ: «Իսրայելը ճանաչում է Թուրքիայի հետ ռազմավարական հարաբերությունների կարեւորությունը, սակայն կան հարցեր եւ խորհրդարանական նախաձեռնություններ, որոնք կապ չունեն կառավարության հետ»,-ասել է Տուրբովիցը` հավելելով, որ Իսրայելի կառավարությունը շահագրգռված չէ Թուրքիայի հետ հարաբերությունները վատթարացնելու հարցում: «Ես համոզված եմ, որ Իսրայելը գիտակցում է այն բացասական նշանակությունը, որ կարող է ունենալ Հայոց ցեղասպանության հարցը երկու երկրների միջեւ կապերում»,-ասել է Մերչանը, գրում է Իսրայելի «Հաարեց» թերթը:

«Քադիմա» կուսակցությունից Քնեսեթի պատգամավոր, «Իսրայել-Հայաստան» միջխորհրդարանական խմբի նախագահ Զեեւ Էլկինի խոսքերով, այժմ անհնար է գուշակել Քնեսեթում Հայոց ցեղասպանության քննարկման արդյունքը: «Այն, որ հարցը դրված է քննարկման, արդեն իսկ մեծ նվաճում է: Վերջին 20 տարիներին Հայոց ցեղասպանության հարցն Իսրայելում ընդհանրապես չի քննարկվել: Պատգամավորներն արդեն ուժեղ ճնշում են զգում Թուրքական ԱԳՆ-ի եւ լոբբինգի կողմից, որին միացել են նաեւ ադրբեջանցիները: Պաշտոնական Անկարան նույնպես անհանգստության նշաններ է ցույց տալիս: Պետք է նշեմ, որ նրանք շատ օպերատիվ կերպով արձագանքեցին, ինչը, ցավոք, չես ասի Հայաստանի եւ հայկական սփյուռքի մասին: Քննարկումը, բնականաբար, օրինագիծ չի դառնա, սակայն ես կարծում եմ, որ մենք, դրական որոշման դեպքում, կարող ենք հռչակագիր ընդունել Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ»,-ասել է Էլկինը: Նա հիշեցրել է, որ այդ նախաձեռնությունն առաջ է քաշվում ամեն տարի ապրիլի 24-ի նախօրեին, խորհրդարանական գարնանային արձակուրդներից առաջ: «Սակայն այս անգամ ընդդիմության պահանջը ստացավ նաեւ կոալիցիայի մաս կազմող կուսակցության հավանությունը: Ինչ վերաբերում է ինձ, ապա ես ղեկավարվել եմ զուտ բարոյական սկզբունքներով, քանի որ լավատեղյակ եմ հարցի պատմությանը»,-նշել է պատգամավորը:

Իր հերթին ՀՀ ԳԱԱ Արեւելագիտության ինստիտուտի տնօրեն, պրոֆեսոր Ռուբեն Սաֆրաստյանը գտնում է, որ Հայոց ցեղասպանության հարցի քննարկումը Իսրայելի Քնեսեթում Անկարայի վրա ճնշում գործադրելու գործիք է: «Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձեւը հազիվ թե ընդունվի, եւ հերթական անգամ այդ հարցը խաղաքարտ է դառնում երեք երկրների միջեւ: Մասնավորապես, Հայոց ցեղասպանության հարցի քննարկման պատճառներից մեկը եղավ Իսրայելի եւ ԱՄՆ-ի հրեական համայնքի դժգոհությունը Թուրքիայի դիրքորոշմամբ` արաբական երկրների եւ իսրայելա-պաղեստինյան հարցերում»,-նշել է Ռուբեն Սաֆրաստյանը: