Շվեդիայի հայեր. Ադրբեջանն ուղղակի արհամարհեց հունգարական արդարադատությունը

3 սեպտեմբերի 2012 - 16:05 AMT

PanARMENIAN.Net - Շվեդիայի հայկական ասոցիացիաների միության խորհուրդը նամակ է հղել Ստոկհոլմում Հունգարիայի դեսպանատանը՝ հայ սպային կացնահարած ադրբեջանցի Ռամիլ Սաֆարովին Հունգարիայի կողմից Ադրբեջանին արտահանձնման վերաբերյալ, որին հաջորդ իսկ օրը ներում շնորհվեց Ադրբեջանի նախագահի կողմից:

Նամակում մասնավորապես ասվում է. «Վերջին 24 ժամերին համաշխարհային ԶԼՄ-ները հայտնում են հայ սպայի մարդասպանին Ռամիլ Սաֆարովին արտահանձնելու մասին, որին Բաքվում դիմավորել են որպես հերոսի և ներում շնորհել նախագահի հրամանագրով: Ավելին նրան շնորհվել է մայորի կոչում, բնակարան է տրվել և վերջին 8 տարվա աշխատավարձը: Այս ամենը նշանակում է, որ Բուդապեշտում սպանություն կատարած ու դատապարտված Սաֆարովը այս ողջ ընթացքում դե-ֆակտո եղել է ադրբեջանական բանակի շարքերում: Ոչ մի երկրում մարդասպանին աշխատավարձ չեն վճարում և առաջ չեն քաշում: Իսկ Ադրբեջանն այդ քայլով բացահայտորեն արտոնում է հայերի սպանությունը հետագա պարգևատրմամբ: Ադրբեջանական ղեկավարության այդ քայլը ոչ միայն հերթական անգամ արտահայտեց ատելությունը հայերի հանդեպ, այլ նաև խախտեց ու արհամարհեց Հունգարիայի արդարադատության համակարգը, որը ԵՄ անդամ է: Հունգարիայի արդարադատության նախարարությունը հայտարարել է, որ Բաքուն պնդում է, թե Սաֆարովը, ըստ Ստրասբուրգի կոնվենցիայի, կշարունակի կրել պատիժը, սակայն, իրականում ամեն ինչ հակառակը եղավ:

Շվեդիայի հայկական ասոցիացիաների միությունը կցանկանար իմանալ, թե ինչպես է Շվեդիայի կառավարությունը մտադիր արձագանքել օրենքի ու պայմանավորվածությունների այս խախտմանն ու պահանջի Բաքվից հարգել օրենքը, որի շրջանակում Սաֆարովն արտահանձնվել է: Որոշ աղբյուրներ պնդում են, որ մինչ նրա արտահանձնումը Բաքուն ու Բուդապեշտը համաձայնության են եկել, որ Ադրբեջանը կգնի Հունգարիայի պետական պարտատոմսերը: Այնուամենայնիվ, մենք հուսով ենք, որ հունգարական կառավարությունը վեր է նման գործարքներից ու այդ լուրերը միայն ասեկոսեներ են: Մենք հուսով ենք, որ Շվեդիայի կառավարությունը, որպես 21 դարի եվրոպական ընկերակցության անդամ, հարգում է միջազգային օրենքն ու կդատապարտի Բաքվին արդարադատությունը, մարդկային արժեքներն ու Հունգարիայի հեղինակությունը անարգելու համար»:

Գուրգեն Մարգարյան

2004-ի փետրվարի 19-ին ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովը գիշերը կացնահարել է հայ Գուրգենի Մարգարյանին, երբ նա քնած էր: Երկուսն էլ մասնակցում էին Բուդապեշտում ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակում կազմակերպված անգլերենի դասընթացներին: Սաֆարովն առաջին հարցաքննության ժամանակ իր արարքի պատճառներն այսպես է բացատրել. «Ափսոսում եմ, որ ոչ մի հայ մինչ այժմ չեմ սպանել... Բանակն ինձ գործուղեց այս դասընթացներին, և այստեղ իմացա, որ մեզ հետ դասընթացներում նաև երկու հայ կա: Ասեմ, որ իմ մեջ ատելություն ծագեց հայերի հանդեպ: Սկզբում բարևում էինք, այսինքն` նրանք էին բարևում, ես չէի պատասխանում: Սպանության պատճառն այն է, որ նրանք անցան մեր մոտով և ժպտացին մեր երեսին: Այդ պահին որոշեցի սպանել նրանց, այսինքն՝ լուսադեմին կտրել գլուխները»:

2006-ի ապրիլի 13-ին Բուդապեշտի առաջին ատյանի դատարանը դատապարտել է Սաֆարովին ցմահ բանտարկության առանց ներման իրավունքի 30 տարվա ընթացքում: 2007-ի փետրվարին Վճռաբեկ դատարանը դատավճիռն ուժի մեջ է թողել:

2012-ի օգոստոսի 31-ին Հունգարիան Ռամիլ Սաֆարովին արտահանձնել է Ադրբեջանին, որտեղ նրան որպես հերոս են դիմավորել: Նախագահ Իլհամ Ալիևը նրան ներելու մասին հրամանագիր է ստորագրել, վճարել 8 տարվա աշխատավարձն ու բարձրացրել զինվորական կոչումը:

Ավելի ուշ Հայստանի ԱԳՆ-ն Հունգարիայի արտգործնախարարությանը տեղեկացրել է երկու պետությունների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները կասեցնելու` ՀՀ կառավարության որոշման մասին։