Հայաստանի Սահմանադրական դատարանը «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքի մի քանի դրույթ ՀՀ Սահմանադրության պահանջներին հակասող ու անվավեր ճանաչեց։ 64 էջանոց համախատասխան որոշումը ՍԴ նախագահ Գագիկ Հարությունյանը հրապարակեց այսօր՝ ապրիլի 2-ին։ Ըստ էության, դիմող կողմի հայցը բավարարվեց։

Դատարանը մինչև 2014-ի սեպտեմբերի 30-ն Աժ-ին և Կառավարությանը ժամանակ տվեց ՝ օրենքի որոշ դրույթներ փոփոխելու համար: Մինչ այդ կատարված կենսաթոշակային բոլոր վճարումները պետք է վերանայվեն:

Ավելի ուշ Կառավարությունը հայտարարություն տարածեց ՍԴ որոշման վերաբերյալ, համաձայն որիԲարձր դատարանը շեշտել է՝ 50-ից ավելի երկրների փորձը վկայում է, որ կենսաթոշակայինկուտակային համակարգի ներդրումը բարձրացնում է երկրի կայունությունը, ժողովրդի բարեկեցությունը:

«Միևնույն ժամանակ, դատարանը սահմանել է, որ օրենքում կան թերություններ, որոնք պետք է շտկել մինչևսեպտեմբերի 30-ը: Կառավարությունն առաջ է տանելու ժողովրդի բարեկեցության բարձրացմանն ուղղված այսարմատական բարեփոխումը՝ դրա պատշաճ սահմանադրական ձևակերպումների շրջանակներում:Կառավարությունը հետագա գործողությունների ծրագիրը կընդունի Սահմանադրական դատարանիորոշումը ստանալուց և ուսումնասիրելուց հետո»:

ՍԴ որոշման հրապարակումից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց դիմող կողմը ներկայացնող ԱԺ պատգամավոր Արծվիկ Մինասյանը, այս «մեծ պայքարում» սա առաջին հաղթանակն է, «բայց այն դեռ շարունակվում է»:

«Նախօրոք չոգևորվենք, երբ որոշումը ձեռքներիս տակ կլինի, նոր կկարողանանք վերջնական գնահատական տալ։ Բայց պարտադիր բաղադրիչը ճանաչվեց Սահմանադրությանը հակասող։ Այս պահին կարող ենք ասել, որ ՍԴ-ն արդարացված որոշում ընդունեց»,- նշեց պատգամավորը։

Իրապավաշտպան Ատրակ Զեյնալյանն էլ իր հերթին հաստատեց, որ քաղաքացիներին պետք է վերդարձվեն այն գումարները, որոնք այս տարի գանձվել են։

«Մեր դիմումն ամբողջությամբ բավարարված է»,- նշեց նա։

Սահմանադրական դատարանը իր որոշման մեջ նշել է, որ վեճի առարկա խնդիրը անմիջական կապ ունի սեփականության իրավունքի հետ և գտել, որ վեճի առարկա իրավադրույթներն առաջին հերթին այդ իրավունքի պաշտպանության տեսանկյունից պետք է քննարկման առարկա դառնան:

Ըստ նույն որոշման, Սահմանադրության 32–րդ հոդվածի պահանջից ելնելով՝ օրենքում խելամիտ օրենսդրական լուծում չի տրվել նվազագույն աշխատավարձ ստացողի պարտադիր բաղադրիչի մասով՝ հաշվի չեն առել նվազագույն կենսապահովման զամբյուղը:Օրենքը չի կարգավորում՝ ինչպես վարվել 45.000 դրամ նվազագույն աշխատավարձ ստացողի դեպքում. հաշվի չի առնվել Կենսաապահովման նվազագույն զամբյուղի և Կենսաապահովման նվազագույն բյուջեի մասին օրենքի պահանջները։

«Յուրաքանչյուր ոք նվազագույնից ոչ ցածր աշխատավարձ ստանալու իրավունք ունի, հետևաբար նվազագույն աշխատավարձը չի կարող պակաս լինել սահմանվածից»,- որոշումն ընթերցելիս նշել է ՍԴ նախագահը, գրում է Panorama.am-ը։

«Կուտակային կենսաթոշակների մասին» օրենքով, նվազագույն աշխատավարձ ստացողները ևս պետք է 5 տոկոս պարտադիր վճար կատարեն կուտակային ֆոնդերին:

ՀՀ կառավարությունը և ՀՀ ԱԺ-ն պետք է պաշտպանեն մարդկանց սեփականության իրավունքը, արձանագրել է ՀՀ Սահմանադրական դատարանը:

«Ազատություն» ռադիոկայանի ուղիղ եթերում «Դ!ԵՄ ԵՄ»-ի ակտիվիստ Դավիթ Խաժակյանն ասաց, որ սա մեծ նվաճում էր, բայց վերջնական հաղթանակը կլինի, երբ սեպտեմբերի 30-ին ԱԺ-ն ու Կառավարությունը փոփոխություններ անեն, ու մինչև այդ շարժումը լինելու է։ Քաղնախաձեռնության առաջիկա ծրագրում ապրիլի 12-ին կայանալիք հանրային միջցիառումն է, որտեղ քաղաքացիների հետ կվերլուծեն ՍԴ որոշումը։

ԱԺ սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՀԿ պատգամավոր, ՍԴ-ում պատասխանող կողմը ներկայացնող Հակոբ Հակոբյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց, թե դատարանը ոչ թե օրենքն է հակասահմանադրական ճանաչել, այլ դրա մի շարք հոդվածները:

«Իրավական դաշտը թերի է»,- նշեց նա։

ՍԴ որոշմանը ֆեյսբուքյան իր էջում անդրադարձել է նաև արդարադատության նախարար Հրայր Թովմասյանը։ Նա, մասնավորապես, գրել է․

«Բոլորս լսեցինք Սահմանադրական դատարանի որոշումը: Այս պահին արձագանքները տարբեր են և հակասական: ՍԴ որոշման մեջ յուրաքանչյուրը տեսնում է այն, ինչ ցանկանում է:Բոլորին, հատկապես իրավաբաններին, հորդորում եմ ձեռնպահ մնալ սահմանադրական դատարանի որոշումից չբխող եզրահանգումներ ու հետևություններ անելուց:

Ակնհայտ է, որ Սահմանադրական դատարանի որոշումը ևս մեկ քայլ է մեր իրավական համակարգի զարգացման ուղղությամբ: Վստահ եմ այն կնպաստի ՀՀ կենսաթոշակային առավել արդյունավետ համակարգ ունենալու հարցում»,- գրել է նա՝ հույս հայտնելով, որառաջիկայում տեսակետ արտահայտելու և որոշումը ներկայացնելուհնարավորություն կունենա:

ՀԱԿ խմբակցության ղեկավար Լևոն Զուրաբյանի համոզմամբ, Կառավարությանը գործելու բավականինհնարավորություն են տվել, չնայած այդ դրույթները հակասահմանադրական ճանաչելը կարևոր է։

«Այս ամենը պետք էընդունելվերապահումներով․սա նշանակում է, որ պայքարը շարունակվում է»,- նշեց նա։

ԲՀԿ-ական Նաիրա Զոհրաբյանի համոզմամբ, ՍԴ այս որոշումը մի բան է նշանակում՝ Կառավարությունն անհապաղ պետք է հրաժարական տա:

Հարցով քննությունը սկսվել էր մարտի 28-ին: Դիմող կողմը, որին ՍԴ-ում ներկայացնում էին ԱԺ պատգամավոր Արծվիկ Մինասյանը, իրավաբան Մերի Խաչատրյանն ու իրավապաշտպան Արտակ Զեյնալյանը, ներկայացրել էր դիմումը, դրա առարկան, պահանջն ու պատասխանել դատարանի անդամների ու պատասխանող կողմի հարցերին: Պատասխանող կողմը, որին ներկայացնում էր ԱԺ սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՀԿ-ական պատգամավոր Հակոբ Հակոբյանը, ներկայացրել էր բացատրություններ ու նույնպես պատասխանել հարցերին:

Նիստը շարունակվել էր երկուշաբթի՝ մարտի 31-ին, Բարձր դատարանը լսել էր Կառավարությանը՝ ի դեմս Հայաստանի սոցապ նախարար Արտեմ Ասատրյանի, ինչպես նաև Կենտրոնական բանկին՝ ի դեմս դրա փոխնախագահ Ներսես Երիցյանի, այնուհետև բոլոր 4 կողմը եզրափակիչ ելույթներրը, որոնցից հետո որոշումը կայացնելու համար դատարանն անցավ խորհրդակցությունների սենյակ: