Իսրայելից Ադրբեջան ռազմական բեռների տեղափոխման թռիչքներն էականորեն ակտիվացել են 2024-ին՝ հասնելով գրեթե պատերազմի տարիների մակարդակին։

Ադրբեջանական Silk Way Airlines բեռնափոխադրող ավիաընկերության թռիչքները դեպի իսրայելական «Օվդա» ավիաբազա նորություն չեն, բայց առավել ուշագրավ է այս թռիչքների ինտենսիվության ու Բաքվի ռեժիմի ռազմական ագրեսիվ գործողությունների համընկնումը, հայտնում է «Հետքը»։

Այս հանգամանքը 2023 թ. մարտին արձանագրել էր իսրայելական Haaretz օրաթերթը՝ նկատելով, որ «Օվդան» Իսրայելի միակ աերոդրոմն է, որի միջոցով օդային ճանապարհով պայթուցիկներ են ներմուծվում այդ երկիր կամ այնտեղից արտահանվում: Իսկ Ադրբեջանը իսրայելական ռազմամթերքի հիմնական գնորդներից է, և Իսրայելը հատկապես 2016-ից հետո համարվում է Բաքվի ռեժիմի առանցքային ռազմական մատակարարը:

Նշվում է, որ 2016-2024 թթ. Silk Way Airlines-ի բեռնատարների՝ Իսրայելից դեպի Ադրբեջան թռիչքների թիվը կանոնավոր աճել է այն ժամանակ, երբ Ալիևի ռեժիմը հերթական ռազմական ագրեսիան է սանձազերծել Արցախի և/կամ Հայաստանի դեմ:

2024 թվականին, չնայած հայ-ադրբեջանական շփման գծում համեմատաբար հանգիստ տարուն, ադրբեջանական բեռնատար թռիչքները «Օվդայից» կրկին աճել են՝ առաջին անգամ 2020-ից հետո հատելով 20 թռիչքի սահմանը։ Մասնավորապես, եթե 2020 թվականի պատերազմի ընթացքում Silk Way Airlines-ը 26 թռիչք է իրականացրել Իսրայելից Ադրբեջան, ապա 2024-ին դրանց թիվը հասել է 23-ի։

Հատկապես նախորդ տարեվերջին Ալիևն ու նրա ենթակաները հերթական անգամ աչքի են ընկել ագրեսիվ հռետորաբանությամբ, հակահայկական հայտարարություններով, սպառնալիքներով: Այդ ֆոնին պատահական չէր նաև «Օվդա» ավիաբազայից դեպի Ադրբեջան բեռնատար թռիչքների կտրուկ աճը: Միայն 2024 թ. դեկտեմբերին «Հետքն» արձանագրել է այդպիսի 6 չվերթ, այնինչ դրան նախորդած 11 ամիսների ընթացքում առավելագույն ամսական ցուցանիշը եղել է 4-ը (հուլիսին):

«Շարունակելով հետևել Silk Way Airlines-ի բեռնատարների «Օվդա»-Ադրբեջան թռիչքներին՝ այս տարվա հունվար-մարտ ամիսներին flightradar24.com կայքի միջոցով մենք հաշվել ենք նմանատիպ 6 չվերթ: Ընդ որում՝ պարտադիր չէ, որ «Օվդայից» մեկնող ինքնաթիռները վայրէջք կատարեն հենց Բաքվում (դրանք երբեմն իջնում են Գյանջայում), սակայն 2025 թ. առաջին եռամսյակում դրանք իջել են միայն Բաքվում:

Մենք առանձնացրել ենք միայն «Օվդայից» մեկնող թռիչքները, չնայած որ Silk Way Airlines-ը հետադարձով թռիչքներ է կատարում նաեւ դեպի Թել Ավիվ ու Էյլաթ»,–գրում է «Հետքը»։

Haaretz-ի տեղեկացմամբ՝ պայթուցիկների տեղափոխումն Իսրայելի գլխավոր՝ Թել Ավիվի «Բեն Գուրիոն» օդանավակայանի միջոցով արգելված է, քանի որ այն գտնվում է խիտ բնակեցված գոտում: Փոխարենը «Օվդան» երկրի հարավային անապատային հատվածում է՝ Էյլաթ քաղաքից մոտ 45 կմ հյուսիս: 1980 թ. կառուցված «Օվդան» նախկինում ոչ միայն ռազմական ավիացիային էր ծառայում, այլեւ ընդունում էր քաղաքացիական չվերթեր՝ սպասարկելով Էյլաթ քաղաքն ու հարակից բնակավայրերը: Սակայն 2019 թվականից, երբ բացվեց Էյլաթի նոր օդանավակայանը (ուղևորահոսքով այն երկրորդն է «Բեն Գուրիոնից» հետո), «Օվդան» մնաց բացառապես որպես ռազմական աերոդրոմ՝ ավիաբազա:

Այսպիսով՝ ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում Silk Way Airlines-ի բեռնատարները Բաքու-«Օվդա»-Բաքու երթուղով չվերթեր են կատարել հետեւյալ քանակով. հունվար - 3, փետրվար - 2, մարտ - 1։

«Օվդայից» մեկնող այս թռիչքները հատում են Կիպրոսի, Թուրքիայի և Վրաստանի օդային տարածքները, ինչը վկայում է բարդ և համակարգված փոխադրումների մասին։

Նշվում է, որ ադրբեջանական ավիաընկերությունը շահագործում է «Իլ-76ՏԴ» տիպի բեռնափոխադրողներ, սակայն վերոնշյալ բոլոր 6 չվերթերն իրականացրել է 4K-AZ102 գրանցումով ինքնաթիռը: