Հայաստանի Կենտրոնական բանկը մտադիր է ստեղծել կրիպտոարժույթներով վճարումների ենթակառուցվածք, բայց ազգային արժույթի ավտոմատ փոխարկմամբ։ Այդ նախաձեռնության մասին հայտնել է ԿԲ-ի փոխնախագահ Արմեն Նուրբեկյանը՝ Երևանում անցկացվող «Doing Digital» թվային ֆինանսների համաժողովի ընթացքում։

Նրա խոսքով՝ բիթքոինը չարժե դիտարկել որպես վճարման հիմնական միջոց՝ փոխարժեքի կտրուկ տատանումների պատճառով, բայց միանշանակ հնարավոր է կրիպտոակտիվներով վճարման հնարավորություն ստեղծել արտարժութային քարտերի տրամաբանությամբ, հայտնում է Sputnik Արմենիան։

Նուրբեկյանն ընդգծել է, որ Հայաստանի պաշտոնական վճարամիջոցը մնում է դրամը, բայց սա չի խանգարում, որ վճարումներ կատարվեն, օրինակ՝ դոլարով, երբ գումարը վճարման պահին փոխարկվում է դրամի։ Նման մոտեցում, նրա համոզմամբ, կարելի է կիրառել նաև կրիպտոարժույթով վիրտուալ քարտերի պարագայում։

Բացի այդ, Կենտրոնական բանկը դիտարկում է ստեյբլքոինների համար իրավական դաշտի ձևավորման տարբերակները։ Այս կրիպտոարժույթները թեև չեն համարվում դասական արժույթ, սակայն կապված են դրանց փոխարժեքի հետ։ Նուրբեկյանը նշել է, որ կարելի է քննարկել ստեյբլքոինների հիման վրա թողարկվող բանկային քարտերի թույլատրումը, օրինակ՝ ArCa համակարգի միջոցով։

ԿԲ նախագահ Մարտին Գալստյանը նշել է, որ բիթքոինը կարող է առաջացնել նույն խնդիրները, որոնք առկա են եղել միջնադարում՝ ոսկու կամ թանկարժեք մետաղների շրջանառության ժամանակ։ Երբ նման ակտիվների արժեքը բարձրանում էր, դրանք ավելի քիչ էին օգտագործվում՝ տնտեսությունից դուրս գալով, իսկ արժեքի անկման դեպքում՝ խնայողություններն արժեզրկվում էին։ Գալստյանի համոզմամբ՝ երբ փողն օգտագործվում է ոչ միայն որպես վճարման միջոց, այլ նաև որպես շահույթ ստանալու գործիք, այն դառնում է անկայուն և արժանահավատությունը նվազում է։

Մյուս կողմից, կրիպտոարժույթների փոխարժեքը պետություններից անկախ է, ինչը հավելյալ ռիսկեր է առաջացնում։ Այդ պատճառով էլ ՀՀ իշխանությունները նախատեսում են վերահսկողություն սահմանել կրիպտոարժույթով իրականացվող գործարքների նկատմամբ։

Նուրբեկյանն ասել է, որ բարձր գնաճ ունեցող երկրներում՝ ինչպես Թուրքիան, Արգենտինան կամ Վենեսուելան, քաղաքացիները նախընտրում են խնայողությունները պահել կրիպտոարժույթով՝ արժեզրկումից պաշտպանվելու համար։ Հայաստանում 10 և ավելի տարի առաջ դոլարացումը հասել էր մոտ 80 տոկոսի, սակայն այժմ այդ ցուցանիշը նվազել է մինչև 30 տոկոս, ինչը ցույց է տալիս՝ մարդիկ ավելի շատ են վստահում ազգային արժույթին, երբ գնաճը կայուն է։

Եթե Թուրքիայում կրիպտոարժույթների պահանջարկը պայմանավորված է ապահովագրությամբ, ապա Հնդկաստանում հակառակը՝ այն դիտարկվում է որպես ռիսկային ներդրումային միջոց։ Մեծ թվով երիտասարդ բնակչություն ունեցող Հնդկաստանում և Հարավարևելյան Ասիայի երկրներում կրիպտոարժույթներն ունեն մեծ պահանջարկ՝ որպես խնայողությունների և ակտիվներ կուտակելու գործիք։

Հայաստանում ևս կրիպտոարժույթները կարող են օգտակար լինել, հատկապես՝ դրամական փոխանցումների արագության տեսանկյունից, ինչը բնորոշ է նաև զարգացող այլ պետություններին։

Անդրադառնալով այն հարցին, թե պետության համար արժե՞ նման ռիսկեր կրել՝ Նուրբեկյանը նշել է, որ փոքր երկրների համար, որոնք չունեն տրիլիոնավոր դոլարների պահուստներ, այս տեսակի ներդրումները կարող են վտանգավոր լինել։ Մեծ երկրները, որոնք ունեն ուժեղ ֆինանսական բազա, կարող են իրենց թույլ տալ նման փորձարկումներ, սակայն Հայաստանի դեպքում նման քայլը խելամիտ չի դիտարկվում։

ԿԲ-ն մշակել է կրիպտոարժույթների կարգավորման մասին օրենք, որը շուտով կներկայացվի ԱԺ։ Այն նախատեսում է սահմանել նույնականացման պահանջներ՝ կրիպտոարժույթների սեփականատերերի ու առուվաճառքի մասնակիցների համար։ Օրենքի ընդունումից հետո փոխանակման կետերն ու թրեյդերները կստանան ժամանակ՝ նոր կանոններին համապատասխան գործելու և հավատարմագրում անցնելու համար։