Մեծ հայրենական պատերազմի 70-ամյակին ընդառաջ Սանկտ Պետերբուրգի Սբ Կատարինե հայկական եկեղեցուն կից գործող «Վերնատուն» Հայ-ռուսական մշակութային կենտրոնում տեղի է ունեցել երկու նոր հրատարակությունների՝ «Հայերը Լենինգրադի ճակատամարտում» և «Հետախույզի ճակատագիրը» գրքերի շնորհանդեսը:

Ըստ Սանկտ Պետերբուրգում լույս տեսնող հայկական «Հավատամք» թերթի գլխավոր խմբագիր Արմեն Մերուժանյանի, «Հայերը Լենինգրադի ճակատամարտում» գիրքը Լենինգրադի ազատագրման համար մարտնչած հայ զինվորականների մասին փաստագրական պատմություն է:

«Այն իրականություն դարձավ նրանց երեխաների ու թոռների ի սրտե շնորհակալություն հայտնելու ցանկության շնորհիվ, շնորհակալություն հայտնելու նրանց, ով սուրբ է մեզ համար: Նախապատրաստական շրջանում ենթադրվում էր ընդգրկել միայն Լենինգրադյան ռազմաճակատում զոհված հայերի անունները: Սակայն, ինչպե՞ս վարվել վերապրածների հետ: Մի՞թե ազատագրող զինվորին անմահանալու համար անպայման զոհվել էր հարկավոր: Ուստի որոշվեց հավաքել զոհված և մահից խուսափած հայ զինվորների առավելագույն թվով կենսագրություններ»,-ասաց Մերուժանյանը, հայտնում է Ռոսբալտը:

«Հետախույզի ճակատագիրը» գրքի նոր, ընդլայնված խմբագրության հեղինակը 1968-1975 թթ. Լենինգրադի զինվորական շրջանի հետախուզության պետ, այժմ պաշտոնաթող գեներալ-մայոր, 95-ամյա Միխայիլ Բերեզկինն է: 9 մարտական շքանշանների արժանացած զինվորականը պատմում է Մեծ հայրենականի քիչ հայտնի դրվագների, ԽՍՀՄ և Արևմուտքի երկրների դիմակայության մասին սառը պատերազմի տարիներին, հայտնի մարդկանց հետ հանդիպումների մասին: Գրքի առաջին հրատարակությունն իսկական սենսացիա առաջացրեց: Նա աշխատել է գրքի վրա շուրջ 20 տարի:

Շնորհանդեսի ժամանակ ցուցադրվեց տեսանյութ Բերեզկինի ողջույնի խոսքով, որը չէր կարողացել ներկա գտնվել առողջական վիճակից ելնելով, և կարճամետրաժ ֆիլմ հասարակական գործիչ և բարերար Հրաչյա Պողոսյանի մասին: Ֆիլմում ներկայացված են նրա կառուցած 12 հուշարձանները, նվիրված Մեծ հայրենականի ժառանգության պահպանմանը:

«Հայերը Լենինգրադի ճակատամարտում» կենսագրական տեղեկատուն եզակի նյութեր է ներկայացնում Լենինգրադի պաշտպանության ու ապաշրջափակման մասնակից հայ զինվորների մասին, արխիվային նյութերի և վերջին տարիներին որոնողական խմբերի աշխատանքների արդյունքների հիման վրա: Գրքում ներկայացված կենսագրությունները եզակի են՝ պարտիզանական միավորման անվեհեր հրամանատարից մինչև ռմբակոծությունների տակ վիրահատող կին վիրաբույժը, առաջին իսկ օրերին գերեվարված շարքայինից մինչև իրեն փայլուն դրսևորած գեներալը և այլն: Լենինգրադի 100 հազար հայ պաշտպաններից 20 հազարը չդարձան տուն: Այս հատորում ընդգրկված է 3000 կենսագրություն: Գրքի վրա աշխատել է նաև «Հավատամք» թերթի գլխավոր խմբագիր Արմեն Մերուժանյանը: